[رابطه – واسطه]
امام حسن عسکری علیه السلام:
اَلْحَسَنُ بْنُ عَلِيٍّ اَلْعَسْكَرِيُّ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ فِي تَفْسِيرِهِ عَنْ آبَائِهِ
عَنِ اَلنَّبِيِّ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ قَالَ:
لَمْ يَكُنْ سُجُودُهُمْ يَعْنِي اَلْمَلاَئِكَةَ لآِدَمَ،
إِنَّمَا كَانَ آدَمُ قِبْلَةً لَهُمْ يَسْجُدُونَ نَحْوَهُ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ
وَ كَانَ بِذَلِكَ مُعَظَّماً مُبَجَّلاً
وَ لاَ يَنْبَغِي لِأَحَدٍ أَنْ يَسْجُدَ لِأَحَدٍ مِنْ دُونِ اَللَّهِ
يَخْضَعُ لَهُ كَخُضُوعِهِ لِلَّهِ وَ يُعَظِّمُهُ بِالسُّجُودِ لَهُ كَتَعْظِيمِهِ لِلَّهِ
وَ لَوْ أَمَرْتُ أَحَداً أَنْ يَسْجُدَ هَكَذَا لِغَيْرِ اَللَّهِ
لَأَمَرْتُ ضُعَفَاءَ شِيعَتِنَا وَ سَائِرَ اَلْمُكَلَّفِينَ مِنْ مُتَّبِعِينَا
أَنْ يَسْجُدُوا لِمَنْ تَوَسَّطَ فِي عُلُومِ عَلِيٍّ وَصِيِّ رَسُولِ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ،
وَ مَحَضَ وِدَادَ خَيْرِ خَلْقِ اَللَّهِ عَلِيٍّ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ بَعْدَ مُحَمَّدٍ رَسُولِ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ.
…
امام حسن عسکری علیه‌السلام در تفسیر خود از پدرانش و از پیامبر اکرم صلی‌الله علیه و آله نقل کرده است که فرمود:
سجده‌ای که فرشتگان کردند، برای آدم نبود؛
بلکه آدم قبله‌ای برای ایشان بود که رو به سوی او، برای خداوند عزّوجلّ سجده کردند.
و به همین سبب، آدم مورد بزرگداشت و تعظیم قرار گرفت.
و سزاوار نیست کسی برای غیر خدا، چنان خضوع کند که برای خدا می‌کند،
یا کسی را با سجده، چنان بزرگ بشمارد که خدا را می‌شمارد.
و اگر قرار بود کسی برای غیر خدا چنین سجده‌ای کند،
من به ضعیفان شیعیانمان و همه مکلفان از پیروانمان فرمان می‌دادم
که برای کسی سجده کنند که:
در علوم علی، وصیّ پیامبر، واسطه شده باشد
و پس از پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، محبت خالصانه‌اش را به بهترین خلق خدا، علی علیه‌السلام، اظهار کرده باشد.
…
این حدیث، حقیقتی عظیم را آشکار می‌سازد:
خضوع کامل برای معلم الهی و واسطۀ علوم ولایت، همان خضوع به قبله‌ای است که رو به او، برای خداوند خضوع می‌کنیم.
و این یعنی معلم ربانی، باب الله است؛
قبله‌ای برای اهل دل، که علم خدا را از طریق او دریافت می‌کنند.